ඇස්. ගොඩගේ විසින් ප්‍රකාශිත දිවංගත, විශ්‍රාමලත් විදුහල්පති, ඩී. වී. සමරකෝන් මහතා විසින් සම්පාදිත 'සසර ගමන හා නිවන' ඇසුරින් සකස් කෙරෙන ලිපි මාලාවකි.

Sunday, September 1, 2019

8. සම්ඵස්සයන් නිසා ඇතිවන සැප හෝ දුක් වේදනා - ඵස්ස පච්චයා වෙදනා



පෙර කී සම්ඵස්සයන් නිසා සැප හෝ දුක් වේදනා ඇතිවන බව මෙහි තේරුමයි. සැප, දුක්, උපේක්ෂා යනුවෙන් වේදනාවන් තුනක් පවතී. උපේක්ෂාවක් යනු සැපක් හෝ දුකක් නොවන මැදිහත් විඳීමකි. එය ද මඳ සැප සංඛ්‍යාවකට අයත්වන නිසා, වේදනා සැප, දුක් යන කොටස් දෙකට ද බෙදා දැක් වේ.
ඉෂ්ට අරමුණකින් සැප වේදනා ද, අනිෂ්ට අරමුණකින් දුක් වේදනා ද ඇති වේ. ඇස නිසා ඇතිවන සුඛ වේදනාව, චක්ඛු සම්ඵස්සජ සුඛ වේදනාවයි. කණ නිසා ඇතිවන සුඛ වේදනාව සෝත සම්ඵස්සජ සුඛ වේදනාවයි. අනෙක් වේදනාවන් ද මේ ආකාරයෙන් වටහා ගත යුතුය.
සුඛ වේදනා සෝමනස්ස වේදනා නමින් ද, දුක්ඛ වේදනා දෝමනස්ස වේදනා නමින් ද හැඳින්වේ. මැදහත් අරමුණක ලබන සැප හෝ දුක් නොවූ වේදනාව උපේක්ෂා වේදනා නමින් හැඳින් වේ. එක් පුද්ගලයෙකුට දුක උපදවන අරමුණක්, තව කෙනෙකුට සැප උපදවන අරමුණක් විය හැකිය. එකම පුද්ගලයෙකුට වුව ද, එක් විටෙක සැප උපදවන අරමුණක්, තවත් විටෙක දුක උපදවන අරමුණක් විය හැකිය.
යම් කිසි හේතුවකින් ස්පර්ශය දුබල වන විට, වේදනාව ද දුබල වේ. එවිට ඉෂ්ට අනිෂ්ට අරමුණකින් හෝ සෝමනස්සය, දෝමනස්සය වෙනුවට උපේක්ෂාව ම ලබා දෙයි. කෙසේ හෝ ඵස්සයක් ඇති වූ කල්හි, නිතැතින්ම අනිවාර්යයෙන්ම වේදනාවක් ද ඇති වේ. ඵස්ස පච්චයා වේදනා යන්නෙහි අරුත එයයි.

No comments:

Post a Comment